-A questo blog vadano quindi le mie bonarie righe,
raccolte qua e là, ritagliate dall'ozio inattivo
e giammai commoventi.
su santu mortu a buddharu
erma trovata a Lucula durante lo scavo del ponte
per traghettare i vivi di Lollobe
che salivano a Irillai per morirci
Kojubati Kikina si nono su pazarju
ke la finiti a soricarju;
piccati a Kosome Koa
chi a minore chè ruttu dae sa coda ‘e sa mama
e kommo manicat sa petta 'a puddhinu
e kei sor mamutones i su caminu
iscudet' de coddhos a si cazare sa musca.
Kikina combina l'intesa d'amore con Cosimo,
così mentre lui infilzerà la carne al girarrosto,
tu darai un beverone di crusca alle galline
poiché a Kosome piace l'uovo nel guscio
e la gallina sa farlo fresco come piace a lui.
Kojubati Kikina.
Frores de gardhu freu e de ficumurisca
de sindria e de melone
frores de gardhu freu
c'appo a parrer puzone
kie non arriscat no piscat
torrandhe a locu meu
Tzia Jubanneddha Kalio
Kikina Carai era una delle pie donne d'Irillai
che, come Napoleone la corona
ha preso il proprio destino nelle sue mani,
piantando il primo brutale marito
( Innassiu Diskissiu no er diskente
ki a disora arrodat' so' lipuzos)
e sottomettendosi alla forza del secondo
(Kikinu Fraellinu, ki una piskeddha
si jocat' del casu porkinu,
si no si dirmaiat dae sa gana i su caminu)
Tabaku e tabakkera
de su tabaku fine
faket s'omine maku
sa femina incantera.
Tzia Jubanneddha Kalio con la la figlia
Su puzon' ess' arghentu
Bolare det' a nnue
A su fund' e ssa ulia
Bellorini, Nuoro
no mbi ‘nd at in Nùgoro
bella che a Mmissenta
Mi bodd’unu cravellu, Bellorini
‘Cantu ti deken, bella
sar duar melar d'oro
i pettur biancas’
Bellorini
s'arbore 'e sant'Ussula
ki battit' sor giarminos
Sichi gai a codias chei su mandrone
chi non ponet contipizu.
Cada kondzu sun tre litros de binu.
Dali sor ghiraitos a su pizinnu
ca ata de si faker' mannu.
Dami su koro Paskeddha
e ti lu torro manzanu
kes prima die 'e beranu
e frorit sa pruniskeddha
Filize Fundhale est' a cara 'e feke
ma su binu no ndha neke,
Dami sa manu Tiresa
candho ti dolet su coro
i su petorru 'e tziu Moro
dami si no su krapicu
su burricu 'e Gaetanu orriat su
manzanu isettandhe su beranu
I
Alla bies, a Kikina murros de kariasa
ki sa kokorosta ruia e cariada
ki ingulit s'uliba kene masticada
e kei so puzones ki beni dae Casteddhu
a denote ke cacata s'ossikeddhu
e a s'impuddhile ndha prenau unu piskeddhu
II
Su pinnone 'e su Rosariu
là fattu tziu Burdheddhu
ki sa matta 'e unu cocone
e pesau lat'artu ke a Zameddhu
ki mannu fit cant’un iscanneddhu.
III
Sos pinnones de Santa Maria
los'à fattos tzi'Andria
ki mesu dosina 'e mattones
a unu là postu Merzioro
e a s'ateru Zoelle
sas campanas de cocone
si las pittican sos puzones
ki cacana in prat'e presone.
IV
I su pont'e Mastrefe
ube kurret sa feke
si ker ghettau Santinu
e pro nor faker'una beffe
sa post'in buka un'istikinu
ke a candho Costanzinu
i fatt'è cada coniu
ke cazabat su binu.
puzone ki non pitticat ha pitticau
Candho Mimiu Masedu
er ghirau dae sordau
teniat a un'anca sas corrancas bolandhe
e lar falabat a Lucula a bocar'ambiddha
tandho là ligabat ki su presorju
e comente fakiat tzia Pica
las poniata a krokire
supra 'e una camba 'e murta
e dormiat kin issu
i sa capitta 'e su lettu
kei su coddhu 'e sa muzere
pitticande una corona 'e ficusika
VI
Sa kupa e sos Pinzirras
sempe's prena 'e binu
ndhe pikat trintamiza
pur de su traghinu
VII
Sos Pinzirras ingulumaos a su binu
non keren prus abba dae sa broka
e assero sa conca jugen kei sa croca
tosta ke corjola e kene tinu
sos pinzirras ki istitaos sunu a binu
masedos sun kei su bentu ki sa foza
si i su gagaiu non bi colat cosa
ki l'ammentet de aes pasau intr'e su tinu
sos Pinzirras ki finas sa medikina ingurtin ki su binu
walk don't run = camina no corras
VIII
Nazemi maku, ca in dommo camin'iscurtu,
ke a Macoco, kul'è brasieri,
ki caddhicau er dae su gaddhighinzu
mustrandhe s'istampu ei su tranzilleri.
Naskiu so ki sa carena tesse tesse
tortu so ke ozastru mal'à iferkire
ma ingumo cantu su primu,
canto e bibo binu kene bi gruspire
pissio, caco e dormo kene muttire
non kerjo azzudu si rugo i s'impredau
si so corcau es ca so addozau
ube ba' loku so semper'imbarau
so ke a nemmos, so s'urtim'arribau
non so ke a bois: so unu casticau. Don Filize Bagasseri.
IX
pia pia su tokafuste,
a un'ocru non biet,
a s'atteru er baioku,
i matta unu broku,
a sor missignorese
X
Pride Kiskeddhu pettorri columbinu
pesau a predusimula e iskraresia
a pizinnu fit'unu perrolu
commo paret unu curritolu
untau a s'ozu santu
ki'una camba 'e marmaruza
e candho biet binu
a Deus lì pesat una boke
e a su pesperu l'annaghet unu ballu.
sa pupusa ‘e su dazieddhu
XI
Su gaddhighinzu ti kazat sa gana
Kiskeddha car'è piskeddha
pren'è ghilintzone
su corofolu 'e su Cuzone
ki sas uricras ke corcarju
a bukk'è grassanera
babbu tuo keste in galera
mama tua si disispera't
ca non ba' casu 'e frattare
cas'abba falat a mare
e sa puddhikina depet criare
pro sor bezzos a pede a focu
contularjandhe e bibendhe binu
ki kurrete i su gurguzu
a caentare sa brente
e a faker so pedinzones
gurguzu 'e gurturju
su gurturju afframicau
no faket pekau
ke kikela limbuda
ke a Kiskeddha car'è fruskeddha
muzere 'e Ghirtaleddhu post'è resorja
e ingumit solu petzeddha
Sa gana ti lu kazat su gaddhighinzu....
XII
S'istria soricarja,
in color'è nuzola,
ki biet'a denote
finas kene luna
XIII
Missenta Kuliscretia tonta ke grongu
no manicat basolu pitudu
ca li piachet sa pira cotta
una bollonca l'at'issiu i sa croca
e sa martza ki li gannit' notte è die
la kuzicat ki marmarutza buddhia
tre bortas kin abbardente e binu nigheddhu
sos coddhos iskudet ke poleddhu
ki iskuzzinas pro sa muska sas uricras
ke caddhu ki non bajulat groppera
ke a Donn'Elene bukk'è patata
ki non bajulat su mortu
ki dae sa tumba essit a denote
e ghirat iskurtu a dommo sua
pro l'ispertare sa piluka
ki s'ispitzone dae su priducu.
su furfuraiu ki fruskiata a sor de sae manca
Caratteristiche
XIV
Sa zente 'e palas de serra
candho falat'a su mare
pacata una petza pro nadrare.
XV
Aiò a ponner focu a sa kukina
e brusiare a mastru Serra kin benzina
XVI
Kukutu li nabat Papessa
Canneddha li nabat Kikina
deus li narata miskina sa miserina
ki si frobit sa cacada ki sa kessa.
XVII
Su minuieddhu,
sue s'aneddhu,
sue su dighidale,
su contadinare,
sue su priducu.
XVIII
Kust'e su porcu,
kustu la mortu,
kustu lat'uscrau,
kustu la manicau,
a kustu non dhe lan dau ca ata iscopiau.
XIX
unnuru, dunnuru, trennere, a bennere,
a missa,
cuntissa, melone, memeke e sun deke
su carramerda ‘e Hirillai
a su Redentore est’isseddhau
XX
Tatana tanka sa kresura
ca sike biet finas sa fressura.
XXI
Missenta Maghiarjia e limbi longa
naschia kin unu pede iskurtu e unu cartau
ca sa mama fi' kene ammorau
Maghiarja ke a Missenta e anki longa.
XXII
Candho Tatana pissiat a su batzinu
paret unu traghinu bocau
XXIII
Candho i' mesu caminu pissiat Costanzinu
sas pitzokas fughini ispaporicadas
e andhandhe ke monzas perdet su tinu
XXIV
All'intendhes! a Bukita bih! ki keret sa kumbissia ki sa boveda!
Ah, finar Jubann'anghela at'ite narrere;
sa fiza 'e Zizerone ki sar bragas mantesas' a filiferru.
Alla bies a Bukita, sa neta 'e Margarita ballabene!
Bih, bhi, Jubannanghela bubulikuda, ki ke bocat s'abba dae sa karkina.
Pisti su coro! Sa biada 'e Bukita, ki sa zocau sos aneddhos a s'ankita!
Ohi sa Jubannanghela iskossada, ki sos kummeros ke broka carpia.
XXV
su corbu nigheddhu keli boket'
s'ocru a kie non bocat'binu
o una korranca li pittichet s'anca
cand'est'iskarzonau in palas de sa tuppa
o ziu Perdonau lu currat'
chi su tributu finas chi no er ruttu
XXVI
Bih 'a Missente ki sos ocros
semper'imbelaos
dae sa gana 'e ammorare.
Cola a inoke, kuddhu zo'
ki su caffè er de surbare.
Non so inkerta 'e cafè
ma de carena 'e cariare.
A mare tike ghettene!
E deo ite so nandhe?
So pedes bolandhe tike fugana.
Cola a inoke, casticau
li na' s'isposa a s'ammorau
ki su pane kere cariau.
XXVII
a su topu s'ispina
e a cada imbriacu una piskina;
a Kikina sa ferramenta 'e Frakina
e a s’ammorau sas tittas de Zenia ;
a sos sanos fertas a s'iskina
e a sos sirbones fusiladas a dosina;
a sar mamas lacrimas de miskina
e a sor babbos binu in caraffina
su tilipirche ‘e sant’Ussula
XXVIII
Non tokat petta anzena , sa femina
in kida santa, ka es pekau.
XXIX
A Pipiu pilosu ke sirbone
sempes pilisau ke iscala 'e carru
lan postu su jubale ki Mimiu
ki sar dies es colandhe ke afriziu
ka a brincare no lu kerene né a su ballu
Pipiu pilisau fatt'a is'iscallu
german'e Mimiu tortu ke pilisu
XXX
Missenta Muccadore
juchet'unu libidore
che a Kikina Kotikina
che'rutta a una piskina
dae s'àrbore ispilindh'uliba
secau sa' sa camisa
e si coket' sa fava
e no manicat' basolu
sa grista leza 'a su pirizolu
che cazat' su dolu…
XXXI
Sidora Kukona kuli lada
bendhet' kokone in pred'è istrada
e chie non 'dhe comporat' manc' unu
na' cher male pesau e matti crudu
e issa es prur bamba de s'abba santa
e matti manna cantu es kuli lada
XXXII
Dali su pane lentu a su bichinu,
dae costas su bentu che l'essata
a chie non pacat sa tassa,
sa tassa ch'apperit's'iscola,
de trucu sa mola si sechet' cantu prima
e de ruttas una dosina
diat' prima de lu ricoverare
si no a pacau sas tassasa de s'uspidale,
sa carena sor males' li prodichen' e s'iskina
e Deus sa faina lis torret'a nuddha,
sos canes sa buddha l'istrazzen
a chie non si pacat' sa pensione,
sos urtimos annos in presone
colet' a dolore matta
e si non bat'annata,
Deus lir ziret' sa faina
in dolores de iskina...
su romasinu de ziu Kikinu Kukineri
XXXIII
“In dommo 'e tzia Manzela
faken sor ballos 'a tres pizas
ka sun ghiradas sar fizas
e fin tottus issamben(t)adas.”
XXXIV
sor de Irillai cacan e pissian e non si frobin mai
candh'essit sa luna torta i su Contone
dae su kelu si fughin sos puzones
sar gatos appeddhan kei sos canes
sos sorikes dormin'a sorrokru
sas puddhas crian oboso de binicottu
sa kroka non bocat' manc'unu correddhu
corconosa sa bardofula zirat'a brent'a susu
e i su cuzone roddhulat ke a pinzirra
candho rughet' i falada prenu e birra
XXXV
Cada pride est'ke corranka
candho falat' dae s'artare
e a Deus dae mes'è mare
kelu bocat ki sa farrunka
XXXVI
sar massaias de Gonone
s'iskuden su kul'appare
candho sun'in'amore…
XXXVII
Bobore ke cane 'e isterju
candho pranghet'a curriolu
a sos canes pone dolu
pro li lingher' su corcarju
a bobore cari favularju
XXXVIII
Babore lintu ke briku,
fizu 'e don Missente Imbriacolu
in coddos s'a ghettau ki su nodu
una fune posta kin'apriku
no a pendhuliare ke casizolu
ma a cacare in daennantis de un'ispriku.
sa prunischeddha de zia Kiskeddha
XXXIX
Atta, attarju, attarjandhe
sos puzones bolandhe
kolan i su cuzone
sos pridese a sa resone
e sa poleddhas iskappasa
benin dae bhia josso
e a deus kene ossos
ke falan dae sa ruke
XL
Bantoni mesu Tzurphu,
ki non biet s'arbu 'e s'obu
su padente 'i sae su nodu
a manu tenta ki n duas teraccas
ca secau immancu 'e mesu kida
su ki una dosina 'e Janas
non fakene i una bida 'e messonzu
XLI
Billu su kindhalu lepiu che furriaiola
ki jocat’i s’arjola, e ki cada
crapuficu li paret’ una ficu.
XLII
Perdende è’ su tinu e l’ha chi su bullinu.
Billu su panatteri chi dae su furr’inchesu
che bocat’unu sisinu.
Saliu Gonà!
Chè arrangada è Lodè!
Saliu Jubà!
Chè casu romanu frattau in beranu!
Su manzanu non chè coles’intregu
e su borta è die a cantos chè turrone
presu e a s’iscuru che finas sa carena
de merda una prena ti picchete dae su seranu
su calike ‘e muru, s’imbilicu ‘e nostra signora
XLIII
Battore battiu dae mare
in bucca 'è un’astore
s’adescabat à ficadu è anzone
candho falau l’hat unu puntore
ammentau s’ha chi fit’unu puzone
ligau a una camba è ozastru intre 'e presone.
XLIV
Kikinu Kisina pro su dolore 'e iskina
bibet su binu e perdet su caminu
kirkandhe sa mama addobiat su babbu
mortu a irballu es torrau a kisina
e kene faina li dolet s'iskina a Kisina Kikinu.
XLV
Bibe Predè' e mancu unu mutu.
Bibe Zizzè, bibe.
Filì, ghett'à bibere.
Manna nina!
Tottus a cantina.
Nannicocco.
Presente!
Dassa su giarminu e ghetta su binu.
Dassa su binu e marra sa ghirada.
Poi kollike su sarmentu, non che lu piket su bentu.
Commo kumbidat kie non ha fattu ziru.
XLVI
Bobore Postale ha fattu su sale
ha fattu sa murja e ca ghettau su casu
e candho li dolet su costazu
bibet su binu a rasu e accattat su pasu.
dae sa kotikina sa kessa, dae sa kessa su lustinkinu
XLVII
Filì, ghetta a bibere e a sa muda.
E prenala sa tassa, chi su binu no es pruvera.
Un'annu che bagassa colese.
Su binu 'i sa tassa bibekelu ca er marrau.
E arau.
E pacau.
Si Pascale non bibet binu, sa zocau su tinu.
Un cantu 'e casu prenat sa buza 'e binu.
Nannicoco prima non beveva e ora non ne lascia.
Chi assaggia il vino di Gesù non lo lascia più.
Tottus a cantina a ber la medicina.
Tottus a su zilleri a rider chi sue Marreri.
E bevete finchè ce n'è.
XLVIII
Comar Zenia ki sor murros ke tamata
timendhe sa sisaia e s'ocru malu
buffabat su foddhe 'e tziu Foddhaiu
ki sos ocros ke titone e kene grabu
kircata s'askisoriu cubau i sant'Ussula
keste unu foddhone prenu 'è benedeu.
XLIX
Mimiu Minninnone uricras de farkione
intrata kene resone candho kerete a presone
si i su zilleri li nabana: ite keres a bibere?
Latte 'e titta de donn'Elène culibianca.
E atteru?
Kin papassa e binu biancu.
Ite bi kerete i sa dommo ‘e re?
Sa prena è binu ki ca pikau a Noè.
L
Anninia, ki sar ghinghibas kene radikina.
Anninia e dormi ke Ghirielle sutterrau,
ki sa radikina kene ghinghibas.
Su puzone ki pitticat s'akina collit arkibusada.
S'astragu faket ghelea i fora 'e s'apiaryu,
a su massayu e a su pastore ki non falat a Campidanu.
A ora e morrere si nor ghelat su sambene i sar benas.
S'astragu a s'omine imbriaku li faket sas
urikras ke kokorosta 'e puddhu galibardinu.
Murtamaria
sa murta de sa mama ‘e deus
LI
Bakiseddhu Koddhanzinu
sa puddha topa 'e su contone
e Kikina sa mere 'e su muntricu
ki' Manzela conki galana
e Marieddha ke luzana
falana a sa funtana
a prenare una broka 'e abba
a ghirare de abba sa broka
ma si su bentu las tokata
roddhulan ke padeddha anzena
ki cada manzanu es prena
de minestr'è merka e filindeu
ohi su cannau Mateu
de Innassiu conca 'e cravu ,
kes truki curzu a cara 'e pike,
palas de pinna, brente 'e baione,
cul'e roda e anki tortu,
arkiles d'ozastru e pedes de boza
no li mogat' foza a lu numenare
ca salia è s'abba 'e mare
rankiu es su belenu
è durke fit' Maria Papassa
jaja 'e Duminikeddhu Diskissiu
pesau a badaloku supuzat' abolotu
intr'e su buzidorju candho keret ghiraitos
de cokere kin'ozu porkinu.....
LII
Sos crofarjos de Garteddhi,
ki sos okros a s'affassù,
sun postos de cucutu 'e kuzicaos de saketa,
pipana a zigarru,
ki su nasu ruiu ke rosa
e sas urikras nigheddhas ke pike.
LIII
Prades andhana, prades torrana,
e su kumbentu è semper firmu.
Daeli unu soddhu a su makku
e si lu suzat ke bruskia 'e ribu.
LIV
Romasu, ke notte 'e tribulas
Romasu, sùtile kei s'aghera colada
Romasu, lanzu kei sa ruke 'e deus
Romasu est kie non jubilat dae su muntricu:
Petta bio e petta kerjo,
de akisorju ka krompiu mes'annu.
Mal'à s'imbilicu!
Ca ti piachet s'akina marrada!
Ispidu fatu, petta nusiada.
LV
Badore cando biet ghiraittos
imbrataos de ghilinzone
si linghete sor murros ke mussitu
ca dae s-arkile li catzat su frittu
kei sa brente prena de ispaitos
sa mura, murikessa e su rubu ‘e Nannicocco
LVI
Caraeluna. Carassole. Caraecuku.
Saliu, s'abiu 'e sae sulis.
Intrandhe a biddha be's' abbadorju
Ma i su trolliu e'su labadorju
LVII
Maria Tzikiddhosa, semper'arrennegada,
ki sor murros ke gherdha brusiada,
ki i su labadorju si moricat
e si frobit su ghesparju
e si gastata in binu sos soddos de sa bridica
LVIII
Tziu Predu Piskeddhu –
ca no iskit'a gruspire
- abarrat' a sa muda
LIX
Su furone no morit de gana si no er mandrone:
ca i sa butecaria bà sempere ite furare.
LX
Antò, boca su murguè ca er morta
santa Margaritona ki sor tzokulos
sa mastra 'e sas partorentese.
Kusta ke keret' bibia. Ghettakela, kumpanzò.
LXI
Pilurzi Animamala e ruttu i sa predalada,
tatau de binu 'e casu martzu,
sikindhe ke coete duos fermese
mannos ke tilipirke brincadore.
LXII
Sor bezzos de su kontone
sun'à barba è santu: fatt'e lassada.
A su zibileu curren sa s'irfainadas postas de
zippone a suzare turrone e biber muscadellu.
Su furone no morit de gana e si no
es topu accatat' sempere ite rodere.
frore ‘e mudrecu
Surbat' sa surbile su focu 'e mes'agustu.
LXIII
Su latte ki su pizu berbechinu
a Battore ke ruttu i su caminu
fakendhe a sar feminas s'azzinu
ki s'ocru puntu ke a Zikinu
ki a mundhu perdiu e kene tinu
si moricat ses'obos i su bazzinu
ke murghiola 'e muscadellu prena 'e binu.
LXIV
Su prantu 'e Mamea Pranghiolu: Ohi ohi mamamea.
(A piena voce):
a inoke carrulantese, lamiarjos e secaprederi,
ca Biasu à bokinau ker morindhe
ca cata ingurtiu unu bullinu
ki jukiat a istikinu
dae su mese 'e nadale i mes'e dentese
LXV
Sa pruvera no es paza
e si la supuzas' pesat' prughere.
Puddhikina furriaiola manica su ghilinzone
fakeli s'obu a tzia Rosa ker galana e zeniosa
LXVI
Nanki ke rutta dae sa groppa...
Kie?
Santa Margaritona gaddhighinosa, sa prur galana
'e Orzai ki sa brusa galibardina.
Ja e' nota sa puddha k' à criau!
Sa ki manicat su ghilinzone pro fake's'obu a duo ruios.
Mira a biere.
Tantu no lu connosket' su goloppe!
E li piachet finas sa papassa!
ghiddhostre a sor mundhadorese
LXVII
A kikinu kikaiu
falau l'at'unu raiu
dae supra 'e sa terra
ki' su kelu est'in gherra
a corfor de busile
cubau i su kubile
intr'è una tuppa 'e kessa
ke lepore in sa matta
i sa coda e s'isposa
Perrolu imbarat sa conca
supra 'e sa frandha
ki kuzicat' sa janna
de sa tanca prur manna
ki pasket' sa zente de cada zenìa
i su pradu 'e sa brente
ki dormit'anninia
LXVIII
Sos puzones de Santa Ruke
bolan a Irillai ki s'Ispina Santa
Sos puzones de frà Ignazio colan
in Tonara e si gustan de nuzola
Sos puzones de santa Lukia ghiran
dae Gonone tataos de zarrete
Sos puzones de Gonare battin
sa temporada gustaos de binicotu
Sos corbos de Irillai bolan in cumpannia
supre'e su vaticanu a ke lassare
su presente ke giarminu.
LXIX
Kikina criaulu cria
unu fizu a cada babbu
si non podes de petta
fakelu nessi de istrazu.
LXX
Orrios de poleddhu a manzanu
ispapatan su kelu ‘e beranu.
abba netta es sa colada
sa ki bibet s'ammorada
LXXI
Su sindacu ha ghettau su bandhu
pro s'urtima die 'e ocannu:
s'arbe 'e s'obu a sos giarminos
sor bambos a s'iscallu
e sor mortores a galera
e ki s'uliba falete 'a sa prata
e no a sa corte 'e su porku.
s’iscraresia, irbutu ‘e fra Ignazio, sa trovoddha ‘e Jacupiu
LXXII
Ohi ohi sa carena, nà Pompoi,
sor diaulos dae sa cadena
an'isortu sas penas de s'iferru
pro pessikire sos ki sun ke a mimme
ki timen s'iberru.
LXXIII
Kikina murros de krapikera
ki sos cavanos tintos a gherdone
kurrutandhe est' pur de un'annu su maridu
ca tres'annos l'an dau de presone.
Kikina murros de krapuficu.
LXXIV
Surbadore Pissialetu
s'irgrisiu è su Cuzone
candho colat'ì su Kontone
che lu ghettan'à una tuppa
bobore matta è suppa
pedi' lepiu chè furone
si no es cott'a cassola
no manicat pett'è anzone...
LXXV
Fraluisi lisiu ke arbu 'e obu
ke rutt'a una brazz'è karkina
irrocos ghettau at'à dosinas
ka ruttu ke l'est su ruiu 'e s'obu.
LXXVI
Kikina crialu cria
un'obu a tziu Kiskeddhu
c'à sa fattu un'iscanneddhu
de ferula 'a punt'è mazzetta
Si ke rughet dae s'iskanneddhu
non bat' kie l'arrizzare
ca sas'abbas de su mare
sunu malas a serrare
frore ‘e gardhu non ponet lardhu
LXXVII
Compare Foddhone bestiu 'e furesi,
timet' sa titula e s'aghera pùdia
su casu rodet de Tiesi
ki i su contone li porrit tzia Lukia
es casu ki non buddhit i sa lapia
ma i sa buza prena de binu 'e Arzesi
ammoddhicat ke anim'impedia.
LXXVIII
Pilurzi kori moddhe, ite fakes sa duminica?
Si bata kie lu mantennere, ponzo su filiferru a su porcu.
E tue?
Andho a sa missa 'e santu Jorgj e mindh'intendho duas.
“Dae soru 'e sa janna”? E kin kie?
Kin Kikina conk'e furcina,
buk'e cravellu e ocros de papassa.
Sa sorre 'e Diecu sonnicrosu e irfainau,
ker fadicau dae sa gana?
Issa este. Asa a narrere:
fort'er finas su kerku ki rughet a istrale.
Dolore ispinghet' boche, nabat'annu socru.
Bell'ebba piperuda ligada a s'elike 'e s'ena
Tziu nas'è farkione post'è gappeddhu
ki ghettat' sos pedes ke frullana.
E ite ar de narrere tue,
diskissiu post'è frandha!
Ja medias tue, a car'e ficadu perdiu
ke a Predu Feke ki rughet'i su faladorju.
LXXIX
A' murrunzu 'e brente sikin' sas iskussinas,
nabat' tzi'Elene Kurzeddha issindhe dae cresia
- i s'incurziadorju, iskurta - kene si sinnare,
Su bonette kuzicat' sa conca a su mere
Predu Kivarju naskiu est i frevarju
e kubat' su priducu e' su teraku
Bobore Puntore kreskiu est addozau
Filize Fittianu – romasu ke filike,
non faddhit'una die a su tzilleri
LXXX
Brodu de Ohiai, merca a Irillai
Domenica, presciutu dae Fonne
e patata dae Gavoi,
Lunis, petta dae Orune e makarrones
Martis, ozu dae Oliana, e casu dae Orgosolo
Mercuris, talco dae Orane e Oniveri,
tridicu dae Oroteddhi
Jobia, binu dae Durgali
e binicottu dae Mamuiada
Kenapura, melone dae Baronia,
ambiddha dae Garteddhi
Sapadu, prides dae Bitti, santos dae Lugula e casu dae Sarule
LXXXI
Hannah cuccuri lada
Dae candho m’est’toccada
Sa luche de s’impuddhile
Galana chè sae aprile
arbeschete ‘ sa zorronada
Annah cuccuri lada.
LXXXII
Fi' die die morindhe e sa
notte imbeniente ke l'ata accabau…
Ah, non dormit kene basu.
A lu bies, mola 'e truku
alloddhiau, ka si keret basau.
Basati su cul'è su poleddhu.
LXXXIII
Su pastore si connosket dae su fruskiu.
Sa frundhia li deket pro istorrare su tazu
(o gama? Come branco o gregge)
dae su labore, marrau ki sudore
pro fakere makarrones e kokone.
calabriche pissialettu
LXXXIV
I su zilleri bolat su puzone
candho su binu dae su karrazolu
lu ghettat' Kikina ki sa' nadikas' ke melone
de iberru candho ker finiu su pirizolu
LXXXV
A cada carru su boe
a cada boe su foete
e a cada criu unu coete.
LXXXVI
Ite ses karramerdandhe, mannu 'e badas
kin kussu tzaravallu 'e sor tzarrones
ki sa manu colan'a sas'predas ladas
prima 'e imbarare su tafanarju 'e sos carzones
LXXXVII
Daze su filindeu a s'isposa prima ki su
cabaddhu ke la ghettet' i su tremene.
froria e sa tiria ki durat’ un’or’ebbia
LXXXVIII
Predu Picotu pesau at'abolotu
candho cà connotu unu boborrotu
nigheddhu kei su zigottu i soru
'e su binicottu pro sos papassinos
LXXXIX
Ite fakes cada die?
Korrias.
E handhasa ammorada?
Una ki ma dau doiki impinnos.
Koment'est?
Donosa e galana, zunzella dizosa e pedi lepia.
It'es, toppa?
Makè! kuzicata ki sa fardeta
sos arkiles dolaos a askiolu
Ite li nasa?
Ki si la dassan'issire abba lapp'a pedire.
E issa?
Croca croca bocalor boca nessi duos correddhos.
O raju!
Ki ti falete a ambas'alasa.
XC
(piccat’a Predu Macoco s’iscolanu,
cà ti la dà sa renda [sposa Macoco
che ha una buona rendita {il suo nome:
Macoco, sciocchino, rende bene}] cando
li passan sos grillos, ceppo di ferro ai piedi del reo).
Pride in katolas paret zacanu topu.
Diddinu Dighidale s'urtimu arribau paret un'arrabiu.
Gzesu Gristu lanzu ke tanake.
Santu Zosepe siku ke corru.
Brodu a su pride, petta a su jacanu.
Sor frades Lobina furan su lardu.
Luisi Licanzu si non bat'petta
manicat' fraska 'e murta.
Troddhia 'e crapa, ghio 'e bacca,
Mallena er macca.
S'anzelu 'e sa guardia a una corona
'e ficumurisca e una collana de ficusicca.
Compare Pricone no manicat suppa.
Frobie a tziu Kiricu ca ses cacau.
Su porcu forrat' kirkandhe sa landhe sicca.
Nicola Nuzola pedes de boza e pilos de ghiddhostre.
Missente Marranu est'a conca 'e mazu.
Franziska ki sas trizzas a cordonete.
Bennardhu Conzinu lamiarju a conk'è moiu.
Jubanna e Kikina sun' a cara 'è cucu e a pedes d’astore.
Tatana sirdentada masticas
sos papassinos ki sar ghinghibasa.
Su muscadellu 'e su piscamu
a Sarbadore ca i s'ora 'e su bisonzu
lat'istau su poleddhu a su misSegnore.
Muttie a tziu Zizzu ca Biasu ki su
bacallari kene krastau lat'apostemau.
Padrenostro, avemaria, su credo cantau e su murru pistau.
Muttie su tumbarinu ki ghettet' su bandhu:
kie keret comporare un cantu 'e Brasile
boket kentu francos.
Sant'Eufemia 'e Lollobe manicat sas sebadas
cat'in gana ca sun de Predu Perdonau.
Gabina Peddhegatu, ki su kurkuddhu isconzu,
parete una surbile ki sar gangas' ufradasa
moricandhe una crassanera prena'e cassola
'e grandhula.
Sor de su Cuzone sun kene cacadorju.
Pascale Bibidore bokau fora dae sa kresia
'e Santa Ruke cat'iskutu a preda su pride
ki keriat a si cazare su bonete
e non keriat'a sonare su sonete.
Santu Biasu duttore at'imbenbtau
sa ruke e cazau su puntore.
Sos karradeddhos de mussegnore roddhulan i falada.
A Deus colau su carvariu lan kumbidau su rosoliu.
Diddinu Butekeri sambenosu ke greku
ki non data una gutia 'e sambene.
su melaidone ki iscossiminzata
Sa monza chi parat’s’uricra.
Su para chircante chi su parpellissu.
A fora sos santos dae su nitzu.
Ohi sa rikillia de terra santa,
istrinta chi sa cordonera (presorju).
Sor busincos chi sa busa,
sos alarpos chi su burrutone.
Brusa è buttones, Scroto.
Luisu Lubrè, nome del diavolo.
Biasu Conca è mortu (teschio, calavera).
Bih a Biasu su Biadu. Su biadu ‘è Biasu.
Biadu Biasu ches currudu.
Fizolu. Bardile. Bertumeu. Jorji. Predu Pera.
Piriku. Cristolu. Missente Milianu.
Pepe Bonete. Careta. Mucadore. Biasu Busuca.
Pepe Coete. Biasu Busale. Bascaramene.
Pepe Burdone. Banne Buza. Pascale Gabbale.
Nina Karai non si labat'mai
Kikina Trocofai andhat 'goi e ghirat'gai
Pipina Nuzola si koket'sa corjola
Pepa Luzana iskudet'sa mama
Sor de sa marialodè
pissiana su muru e cacana a terra
candho morit su papa prima 'e su re
ca su papa bolat’ ke culumba
e su re ponet radikina
su male benit a kantàros
e sic'andhata à unzas
Tadeu tanca sa janna,
a s'anca su ribale ti mossata.
Perdeu, tanca sa janna Tadeu.
paddheu tanca sa janna perdeu
Tadeu, tanca sa janna perdeu.
Tadeu Tanca s'aghidu
ca falat' su léntore
fradile 'è su pùntore
chi timete Sùrbadore
cà l'astragat' s'anca.
su latoricu ki lubat su poiu e uffrat’ sa minninna
su neulache ‘e Neoneli
Donn'èlene, matta 'e foddhe, troddhiat
kene capu finas'a ke l'issire s’ispurzu.
Biasu faddhi boes, ser mortu 'e
manu sua i su canale 'e Borbore.
Santu Jubanne priducosu romasu ke tilipirke.
Pipiu Punzita conka 'e cravu.
Missente Mandrone fachet' corbulas' i Mamone.
Sa bell'istranza ki zirat sa fardheta ke bardhofula.
Tatanu Secotianu non balet' manc'à titile.
Bibe a sa salude ki supuzat sa bragheta.
Nostra sennora ki isperrat' sa melagranada.
Nostra segnora de sos pizinnos
iscurtoso iscappos e malo a ghirare.
Maria Menacra sika ke frundza.
Non Maria Petena ca de males es prena.
Maria Luzana ca non morit' de gana.
Non Maria Letzolu ca candho cantat' ponet' dolu.
Maria Frunza ca contat' chi s'incunza.
No a Elene Kulilada ca ja non li piachet' s'arrangada.
No a sa muzere de Pepe Bullinu ca li mancat' mesu tinu.
No a sa muzere de Predu Priducu ca li dolet' su brinucu.
Sa muzere a Gonario Massaiu l'iskudet' a kikakiu
Ite à manicau Deus i sa ruke?
Duos basolos pittudos.
E candho ke l'han falau?
Fit mortu.
Comente fin sos ocros?
Ke kuli luke.
E sa mama?
Addozada kè iskut'a fuste.
E su babbu?
Comente Deus kerete.
Dispiakiu?
Su kes colandhe prenat' baiones de dolu.
E su babbu mannu?
Nabat'a sor fizos:
dògaebos pizinnos dae su furr'inkesu.
Aite tila sa kradica?
a ponner' kradananka
chi ferta esta' un'anka
kei sa conca 'e Farranka
dae sa gatu chi sar farrunka!
Biasu Ballizau a ddolore 'e costazu
tukau es ke a zaia kirkand'azu
finas ki ghirat' sa muzere no 'a pasu
Filurmena cara 'è fermentazu
Bantoni Tosturrudu, nas'e cubidale
su rinale ca bortulau prenu 'e merda
ki sa matta prena 'e jotta
ker finiu i s'uspidale
Totoni murros de puale
Kosome kin Damianu
benendhe dae su Campidanu
anziandhe i su Berrinau
san'allutu su zigarru
Deunisi Dirreddhu, ocros de farivari,
ki kakat'a gràddhara kei sa crapa
dae sa fravika 'e Roma
à fattu unu puddharju
sa filossera chi merculis de lissiba
pudat sa murtas
che puzones chi han pitticau
su pupuyone dau su burdone
e han dassau su foddhone,
unu malune e una bayone.
( Innassiu Diskissiu no er diskente
ki a disora arrodat' so' lipuzos)
( Kikinu Fraellinu, ki una diskeddha
si jocat' del casu porkinu,
si no si dirmaiat dae sa gana i su caminu)
Una diskeddha de latte 'e bitella
a Kiskeddha cà dispazau s'ammorau,
Innassiu dilicu ke lizu,
naskiu a poddhike in culu;
pro si pikare a Kikinu, su dissipulu
'e dommo ki no est'andhau a iscola
su dinare es ke tafaranu a su poleddhu
e non dhe manicat mancu su cane
...ohi su Zizitu meu ki ses tue, e cantu ser feu...
Tandho, compar'Antò, ite nobas in bia josso?
Ba' pac'ite narrere, è sempe' su ki deus kerete;
Miskinu Mimiu manimutzu ki
non si cariat mancu sa minninna
ke a Mingroi brentepuale
ki sa minninna non li balet.
A su topu s'ispina
a su sanu medikina
a su dialu surba a s'iskina
a s'anzelu meu una palita 'e karkina
Mastru Biasu iskarzonau
s'ha cottu sa gatu
Sa die ker morta donn'Elene
sa muzere ki brinkabat ke tilipirke
Bantoni mesu Tzurphu,
ki non biet s'arbu 'e s'obu
su padente 'i sae su nodu
a manu tenta ki n duas teraccas
ca secau i mesu kida
su ki una dosina 'e Janas
non fakene in cantu campana
Un ispidu à prenau 'e petta bubula -
I su poiu 'e s'abbatiza,
li nata a sa pipera: narachela.
Dae su monte a Irillai
bhi falat’ abba frisca
In cada cantareddu
I su monte ’è Casteddhu
han fattu su recottu
Chi su latt’è Zigottu
Sa die ‘è su cossolu
L’ha fattu s’abba nodu
ke ispina mala a Biasu
I sa marialodè
Hana mortu su re
Ca fit’ pissiandhe i sa prata
I sa brazz’è Irillai
Labat’ Toniarosa
Chi sas titas goi e gai
I sa brazz’è mariafrunza
Si gherran’à s’istrumpa
E finas a cazzottoso
Sor de Lollobeddu
Gustaos de sambeneddu
Non cacan carradeddu
In zosso in predeistrada
Si iocan’à cazzotos
otto polizotos
So segnores de bia josso
Manican’ a mesu die
E cacan’à sa otto
Sor de bia josso
Pissian à cad’ora
Ma cacan’à sa otto
Sor de fossu loroddu
Manican barracocco
Finas chi sossicheddu
E ne cacan pur de otto
Sor de sa marialodè
Jocan’à cartas
E a terra iscuden su re
‘à Deus unu poleddhu
L’han dau sor de Lodè
A issu cà nanch’è su re
Cà s’ala juchet’chè puddhu.
Deus settiu ’à poleddhu
Che ruttu faland’à mare
Parau l’at’un’iscanneddhu
E nau’à tando’à si sinnare
Commo ja si la’ fattà’è linna.
Lubrè bell’è galanu
Bambu est à iscutasa
Dae cando at bidu cussa
Li paret semper beranu.
Lubrè bell’è galanu.
I sa prat’è su contone
Isettan chi sos’astores
Jochen chi s’arcu è chelu.
Sos catteddhos de su Contone
An’accattau’un’ossu
ki fi’ gal’à rosicare.
Korju, korjolu, korkarju
sos pedes de Kivarju
ki fin tortos ke ozastru
ca lan fattu sue s'orju
Candho morit kussa musca
fatta a sa grussa
si zirat ke bardofula lena lena
S'orcu a pacu a pacu rodet su costazu
punnandhe a sa intrannas kei sa pica
sempes kircandhe su ki kircat s'orcu
Canta si keres cantare
basta ki ispargas sa boke
si no dae su sole a inoke
sa luke nos podet mancare
Cantet kie iskit a cantare
ke sirena ki cantata i su mare
ke diaulu ki cantat suttaterra
ke coglione ki keret fagher gherra
Sonet kie no iskit a cantare
surbandhe pipiaioloso i su jocu
buffandhe si keres allugher focu
ke bentu ki fruskiat i mesu 'e mare
Kikina Karai, sa prur galana 'e Irillai
Lke prenda issia dae s'ispriku
ma ispinosa ke matta 'e rosa
ke a nostra sennora 'e okannu
sa puddhikina bianca 'e su kontone
ki cancarat' sa manu a s'andhatanu
ki su mese 'e sant'Andria
la keret cariare prim'e la coiubare
Candho sa petza torrat'a kisina
su puddhu 'e carrasecare
ca finiu 'e caddhicare
Ube colat' Kikina Kakoi
s'ispartinat sa kaskasina
In kenapura santa dali a su retore
(su puddhu 'e casta o cappone di razza)
una bayone 'e petta e puddhu
cott'a mudrecu
e ti iscudet a libru
Badora ja er baddhosa
- e no repiat i sa cadira -
commo cat'unu fizu pride
Orrios de poleddhu ispapatan su kelu:
Ohi ohi su primadiannu
Cada die er bona pro manicare
bibere e cacare.
Ohi ohi sa carena, nà Pompoi,
sor diaulos dae sa cadena
an'isortu sas penas de s'iferru
pro pessikire sos ki sun ke
a mimme ki timen s'iberru.
Kikina murros de krapikera
ki sos cavanos tintos a gherdone
kurrutandhe est' pur de un'annu
su maridu ca tres'annos
l'an dau de presone.
Kikina murros de krapuficu.
sa massaia 'e su cuzone
faveddhaemi a Zommaria Zameddhu
c'ata imbentau a manzanu su marteddhu
pro facher a sero un'iscanneddhu
chi deo appo una punzitta 'e ferru
a sila cravare i su brinucu candho li dolete.
Non ba drangalloi ki no' li dekat''unu zistru
kei su mastr'e' iscola 'a nasu 'e zirabarkinu
ke a quddhu ispilicambas ki sa ancas ke rana
Ti lu cazzat sa turulia su gaddhighinzu!
Bastante ki progat pro no mancare s'abba santa.
Su mucconosu! ki s'iskissit so' naricros
a terra e lo labat i sabbasantera!
Tocca, tocca. Ja t'ha accasazat ki su fuste!
E ite ses krokindhe, idear malas?
A su zibileu curren sa s'irfainadas
postas de zippone a suzare
turrone e biber muscadellu.
Sos puzones de Santa Ruke bolan
a Irillai ki s'Ispina Santa
Sos puzones de frà Ignazio colan
in Tonara e si gustan de nuzola
Sos puzones de santa Lukia ghiran
dae Gonone tataos de zarrete
Sos puzones de Gonare battin sa
temporada gustaos de binicotu
Sos corbos de Irillai bolan in cumpannia
supre'e su vaticanu a ke lassare
su presente ke giarminu.
A furare petta bi keret ankas lestras
e dentes bi keret a la gramuzare
Sas iskalas de su mundhu
sun fattas pro anziare
a ke falare dae sa ruke
bes' su lassinadorju.
Tocc’a s’arjola!
ki su bentu kes piccandhe s’armentu!
non kirkes kimera e ben’a messare!
nàa, o irfassau konkicanu, lassa sas pizinnas!
ki no ar mancu un armuà!
s’arbu ‘e s’ocru
s’abba ‘e s’ocru ti si sikete
s’arbu ‘e s’obu
saliu ke cul’e murja
s’ozarolu ingurti,
ki no est unu pupujone ‘e agratzu
ingurti, ki no est rasta ‘e tridicu
Bibe su latte ca ti faket mannu.
Non ndhe kerjo
si no er de poleddha gal'a anzare
De kie es'sa neke?
De sa mama ki no la zocau a iskulivitasa.
Kuju es kussu culifurriu?
Fizu 'e Kikina Kuliluke.
Sae 'e sos kulurjonese?
Issa, kummeri lada.
Ca kurrutau s'isposu ki sor
murros intintos 'a gherdone!
Cada kulurjone es ke corcarju.
Su porcarju bonu
ghirat'a sa femina
unu lallanu 'e landhe
ca es puddhikina criaiola
Su pinnone 'e su Rosariu
l'à fattu tziu Burdheddhu
ki sa matta e unu cocone
ca i manos jukiat una tanatza
Peppantoni non keret abbarolu
ca bibet sa kranatza 'e tziu Zerdanu
manicandhe sa petta 'e Milianu
kest'abis abis e non bi keret pirizolu
Isungra su pizzinnu ki non piket ampramanu
e naraliu ki sa supa si faket' ki s'abbacotta
e s’abb'e mele iscumbatiu est un'abbattu
A' bruncu a' fossa e galu a istripitos!
Allu bies! Morindhe e si keret galu iskiu!
Ki non keli colet nuddha a su puddhu 'e casta!
Bih, bhi! Ki su baule 'a pala
e pessandhe a s'jspertare!
A perdiu su tinu e keret galu binu.
Cantan ke runkine kene grassia
sos corbos nigheddhos ke pike
Su rusignolu canta’ kene pasu
finas ki no frorit sa mendula i su kunzau
Bae e troddhia focu a mare.
Keret abba e li'a data’ salia o kin akedu.
a Missenta sa mere'e dommo
- Missenta ki sos concales
juket ke foddhone 'e akina
sikit a codias ke monza
santu franzisku lanzu e kene pane
afriziu e matzocau ki anziat i s'iscala
pranghendhe kene dentese
e kie s'iscala falat ridendhe
ki sar dentese
postu e daga e garrigu 'e cocone
Missenta sa massaia 'e dommo
dassa so santos'in cresia
e piccati nessi a Predu Pilurzi
ki a sa luzana l'arribat' ki s'istrale
ca s'abba pro s'arjola
can bortulau dae su puale
Ja ses'intesu
sor de Linghesu ti kurrana
intro 'e su furr'inchesu
Billa 'a Kikina Karai
ki dae su latte 'e puddha
faket merca pro coker' unu corru
'e crapa maka ki s'arbu 'e s'obu
Dae candho Peppantoni er daziante
sempes prus'este afframicau
e si lu biet pesat finzas su pekau
e su sale ki li mancat a Bastante
s'iskuru 'e sa notte ke lu pesat
e pesat sa luke ki arbesket cada die
ke a candho ke li colan sor furones
ki sas'ungras pinnicadas ke marrones
Pinzirra pesat su kerrer bene
e sa grassia connosket ki lan fattu
pro kussu ke li colat cada gattu
ki bocat sa farruncas ke a pettone
candho a primos d'agustu
colan sos prides garrigos de nibe
pro faker su gelau a sa Signora
issu non biet in cuss'ora
ca lan porriu unu puale 'e carapinna
ca an'iskiu kissu puru è Surbadore
Pinzirra ki su daziu ponet a su luttu
franku dassat colare su dolore
ma una goddheta li ghettat a su piore
ki no là ghirau un isterju 'e filindeu
candho benin sas pizzocas dae sar biddhas
a tokos de risu e ballos de sonete
si l'inghirian e li kazan su bonete
e lu porrogan ki su zeniu ke a cuddhas
- Pinzì, de ite er mortu babbu tuo''
- Afriziu i sa ruke ke bandhuleri
ma tue non tokes su tinteri
ka su sambene er de beku e non de kuku
sar notter malas ke ghetten a su puttu
e oras bonas li toket a pinzirra
-Pinzì, si t'anzian de gradu
ti faken contoneri
gai bolas dae kustu kulumberi
finas a sas pettorras de su pradu
-Si finas mi faken doganeri
non peso s'ora ne s'umbra e unu kerku
su manzanu lu colo kin Pedassu
buffettandhe muscadellu kene Fracassu.
Cumpanzos de maccarrones:
ube bat'abba buddhindhe
ba' maccarrones cokendhe.
A mesa franca fraku 'e petta.
Su lepore si connoskete dae s'uricra.
De barras ja e lestru
A ti prenare su buzzale
Su brodu chi bibes a puales
Che' poleddhu incaloriu
Chi ghirat garrigu ‘è linna
pro andhare a ammorare
Sos segnores de bidda
si kazan sa zikkiddha
pro si gustare 'e ghiraittos
Manzela coddhi galana
sa brocca i sa funtana
la prenat’de filindeu
santu Jubanne perdeu
fit’ fradile è Zesugristu,
pesaos che a’ Mingroi semper’a sa jeuna,
chè crios chi jocan i Seùna,
chi Nicolosa Iskandhulosa a matta è filindeu,
Kallina Melagranada sa zunzella ‘è bichinau
Deo so fattu pro dormire
pedes non zuco pro fughire
né alas iuco pro bolare
ma s’istampu juco pro cacare.
chi sos ocros chè lantione
tatanu chi sos trastos i fora
candho dormit'ì su sostre,
bocat' sos trastos a fora
Predu Pedassu kuzicau è sassu
a karena è parastazu-
non colat i su passadissu
collit' su dinare i su cadassu
ohi su frore in brent'è monza
Bobore Cacaroddhu e alloddhiau e bandhuleri
chi sos cavanos chè pane imbridau
a bobore connau l'han postu s'abbocau
ca no iskit' su ca nau-
a secau sa bela'e s'arantzolu-
bobore matt'è kassola ja est'andhau a iscola
surbadore brent'è laccu - lapia e lapiolu-
bobore su mandrone si li fidas su
minuiu fachet finas su furone
ube ba' tridicu ba' pane,
ube ba' patata ba' ghana,
ube ba' bisonzu ba' priducu...
...Predu Priducu, nasu 'e muku,
nasu illaderau, Predu ses kakau
a Pinzirra mannu una lakinza
a su fizu minore una binza,
Kiskeddhu mannalitarju, sa paza a su pazarju
sa pinna a su tinteri, Zikinu tranzilleri
a so' santos topos una kolada 'e karkina
e a kie si lo kirkata, raios a dosina
Gaetanu manica sa fave'è lardu
ca sa petta chi su gardu cher finia
e bata una foza 'e caule
ki la manicat Tatanu
bobore che cane 'e isterju
pranghet'a curriolu
a sos canes pone dolu
e si linghen su corcarju
bobore cari favularju
a bobore cacaroddhu
piachet su soddu e su binucottu
piachet s'arrangada e sa femina cojubada
intesu l'à? Nan'ches culi moddhe!
E korcat chi un'ateru mascru!
Unu ram'è ozastru li rucrene 'ì s'iskina.
Pro mene mancari corket'
chi unu beccu ke crapa anzada.
A bortules cada falada facas tue.
A ite deo?
E a ite issu? Cantu prima
s'affissu ponzan de chie naro deo.
Narachela.
In corpus medha
i sa preda manna 'è su Kontone
juran sos favularjos chi non han bidu
e nen connotu mancu 'Antiocu cul'è sisinu
nostra segnora mama e Deus
Maria sa Dilica de Irillai
fatta 'è bridu ì' susu e in josso
battia dae Thiscali a poleddhu
chi pesabat a gardhu Bennardhu
Rubeddhu
i su kontone ligau an'à badore
ca dae cherbeddhos sumiat' su sudore
che a Mimiu Montesantu
chi su risu bortabat in prantu
i su kontone pres'ana a filize
rizzu a sa coa 'è su poleddhu
finas chi colat badore banneddhu
chi sa cara libida chè ambiddha
i su kontone can bocau s'imbarrazzu
chi cadaunu à cubau sutta su lettu
finar maliche ch'irgarrigat' s'istrazu
imbarau ja ti sese
a una crapa anzada
galana es che ammorada
chi si cheret' mazzocada
imbarau ja ti sese
commo ja chi bi sese
furriala cada mese
duos e unu fachen trese
ohi mama chi m'ha fattu
prus tortu 'è codiannatu
chi sor murros a pistoccu
cada boche est'un'irroccu
chi falat' dae buca a sinu
che sisinu malefattu
sos cavanos che orjattu
inghisios sun de muccu
babosu che telacuccu
ch'essit' dae sa butecarja
penduliche 'ì sa kintorja
ohi mama tenela tene 2
kuddha Zenia 'è ziu Zerdhanu
bella chè dies de beranu
candho pesat'su manzanu
ches connada è merdacotta
benebennia e maledada
chei sor meses' de beranu
zeniosu so chè corcarju
poto facher' su porcarju
ca ingumo binicottu
sor de su kontone
pro iskudere a preda
lassan su kocone
e piccan dae su muntone
sa ferula ‘e sant’Antoni
ite ser fachendhe conchi maku
s'ocru a irballu tiche bochen chei s'ateru
puzone lassa su pupujone...
puzone lassa su burdhone...
puzone lassa s'akina ca marrau Cosome,
sos ossos in presone che finasa
manicandhe tzikoria e gardhu feu,
barri falau che a Tadeu morjasa.
dassa sa ficu puzone, su priducu a burdhone
puzone dassa su burdhone ca er maladiu,
a sero purdhe unu raju ti falet'dae chelu
a manzanu unu belu ti kuziken i s'ala
ja si cheret' lastimau
a cada aperta e buka fachet peccau
ca chè ruttu imbriacu dae cabaddhu
a tira chei su babbu che lu bochene
Gabinu brente è crassanera
cada poddhiche una kullera –
kikina buka è kutzerinu
ruta ch'es dae s'andarinu
s'ortu kunzau è sue s'orcu
sue su porcu er de su mere
pride fele pride e istranzu maria zanzu
maria frunza maria menacra
maria petena pedes de mesa
maria s'est'inchesa
predu maria matti ruiu
a un'ocru non biet prusu
a s'ateru biet prus pacu ca er baioccu
predu maria lu pranghen'ì sa ria
ma no er galu mortu
sa matta unu broccu
che li bochet a s'issia
da ube er zia maria
mozzicone ker rutta i su kontone
er rutta in bia susu e non si biet prusu
bae chei su fummu è karresecare
e carra s'abba a mare s'abba 'è su puttu
Battore minuiu aiat un’astore
e l’adescabat à ficadu è anzone
candho falau l’hat unu puntore
ammentau s’ha chi fit’unu puzone.
S'astore ligau a una camba è ozastru.
non so deo su cà fattu a samugheo
ma su fradile 'e Kosome Korjola
Sas pizzocas de Seuna
chi sa bucca chè sisinu
manican a' una'a una
filindeu chi su cuzerinu
murka de fundhale'e ozu
mort'è su re ghetta su murguè
bolat su turdhu a sa murta
donn'elene murtin'ascrosa
pesau su muru burdhu
kurkuddhu chè muruttulu 'e lana
sa musca ja er maseda
a su mudrecu bolat sa prediche
manimuzzu
Cada crapuficu mi paret’ una ficu
Cada furriaiola jocat’i s’arjola
Corfu 'è balla a sa serr'è s'anca.
Donn’Elène Murripinta
sa prur’galana è bichinau,
Ite sese abbunzandhe, l’à nau cando
l’à toccau sas tittas
chi paren concas de chipuddha
It’impositu che l’à postu sa muzere
de li sughere cada die sa s tittasa
Zizitu bagasseri, benniu dae mare
pesat' badaloku i terra firma
pro si cazare sa muska e sa zichiddha
Sos segnores de bidda
essin su manzanu
gustaos de ghiraittos
S’isellerau ‘e sa codina,
falat’a su mercau, untau è brillantina
comporat’ unu moiu è furcinas,
pro sa conca ‘è sa donosa
No è su lussu ki faket s'omine 'e gabbale
ki carra s'abba a sa funtana sicca
Sa padeddha buddhindhe i su focu
cokhet su ki li pones
Candho Mimiu Masedu er ghirau dar sordau
teniat a un'anca sas corrancas bolandhe
e lar falabat a Lucula a bocar'ambiddha
tandho là ligabat ki su presorju
e comente fakiat tzia Pica
las poniata a krokire
supra 'e una camba 'e murta
e dormiat kin issa
i sa capitta 'e su lettu
kei su coddhu 'e sa muzere
pitticande una corona 'e ficusika
...ohi su Zizitu meu ki ses tue, e cantu ser feu...
Tandho, compar'Antò, ite nobas in bia josso?
Ba' pacu ite narrere, è sempe' su ki deus kerete;
candho i' mesu caminu pissiat Costanzinu
es tandho sas pitzokas currene ispaporicadas
Bobore Postale ha fattu su sale,
ha fattu sa murja e ca ghettau su casu
e candho li dolet su costazu
bibet su binu a rasu e accattat su pasu.
Kikinu Kisina pro su dolore 'e iskina
bibet su binu e perdet su caminu
kirkandhe sa mama addobiat su babbu
mortu a irballu es torrau a kisina
e kene faina li dolet s'iskina a Kisina Kikinu.
Bibe Predè' e mancu unu mutu.
Ja so bibendhe!
Ki sos pedes tessendhe ti gratas
Bibe Zizzè, bibe.
Filì, ghett'à bibere.
Manna nina!
Tottus a cantina.
Nannicocco.
Presente!
Dassa su giarminu e ghetta su binu.
Dassa su binu e manica su giarminu.
Poi kollike su sarmentu,
non che lu piket su bentu.
Commo kumbidat chie non ha fattu ziru.
Su toku kene ispiru ri sonene
Ite travallu fakes'?
Seco sartiza a fine e a grussu.
O raju! E ti pacana?
No. Ma mi gusto.
E atteru ite fakese?
Die e notte su zillerarju ozastrinu.
Marrar binza e fakes binu?
No. Ma si mi morit’ s’imbriacu
non pacat’ buffu.
Bonu prode! Ser mani lasku!
sor de Irillai cacan e pissian e non si frobin mai
candh'essit sa luna torta i su Contone
dae su kelu si fughin sos puzones
sar gatos appeddhan kei sos canes
sos sorikes dormin'a sorrokru
sas puddhas crian oboso de binicottu
sa kroka non bocat' manc'unu correddhu
corconosa sa bardofula zirat'a brent'a susu
e i su cuzone roddhulat ke a pinzirra
candho rughet' i falada prenu e birra
Predu Cucutu pesau at'abolotu
candho cà connotu unu boborrotu
nigheddhu kei su zigottu
i soru 'e su binicottu
pro sos papassinos
Sa frundhia li deket a su pastore
pro istorrare su tazu
(o gama? Come branco o gregge)
dae su labore, marrau ki sudore
pro fakere makarrones e kokone.
A cada carru su boe
a cada boe su foete
e a cada criu unu coete.
Ite ses karramerdandhe, mannu 'e badas
kin kussu tzaravallu 'e sor tzarrones
ki sa manu colan'a sas'predas ladas
prima 'e imbarare su tafanarju 'e sos carzones
Tzia Sidora kin cada titta,
allattat' duor' bricos
Kikina Carai, sa bella 'e Irillai
ke prenda issia dae s'ispriku
ma ispinosa ke matta 'e rosa
ke a nostra signora 'e okannu
sa puddhikina cana 'e su kuzone
ki cancarat' sa manu a s'andhatanu
ki su mese 'e sant'Andria
la keret cariare prim'e la coiubare
Conkinu es kie tuccat'a iskonkinadas
che poleddhu garrigu 'e linna
Es tottu konca kene concales
Andhata a comunicare
pro ponner'a Deus a irrocare
Pro non kumbidare iskudet
sa konca a su muru
Commo mortu es che a compare
chi ser falau a pare i s'uspidale
Candho su bezzu non dormit'a denotte
sos suspiros accapidat de sa musca
tent'i sa bela 'e s'aranzolu
e paret ki siat nandhe:
Dassami bolare finas a crasa
pro bier torra sor de dommo
e a babbu ki sa zanchet a franucoddhu
Dae buca a sinu kei su papassinu
Dae sinu a buca kei sa lattuca
Dae sin'in sinu kei su giarminu
Dae buc'in buca ke casku dae tupa in tupa
Kikina Kikaiu non timet su raju
non timet s'istria ka est una arpia
Pipiu Pilioli sonat' su Pipiaiolu
e a sa mama faket' dolu:
Diddina Pupusa kene camisa, kene
mukadore paret Lillina e' so trer dolores
Sa campana 'e santa Ruke
l'ha fatta ziu Zulianu
pacada l'ha Mannirone
a primos de beranu
kin'unu carru 'e turrone
e una qupa 'e pirizolu
Kie merdha biete merdha kerete.
Na', o Frankittu, ki sa uricras a s’imbesse
e sor butones ligaos a filiferru...
nana ki ser messadore...de irbutu e iskraresia
ma atere fakete corbulas e canisteddhas
non tue
Sant'Antoni porcarju
si gustat de fava e lardhu
frighet obos kin ozu porkinu
e bibet binu nigheddhu
kin Venere intrighinandhe
pro si caentare sos arkiles
sa nottes de jannarju ki sa luna
issambenada e sa cara ke tela
- Naro ki tindhe restata Antone'
bae ki non kelu bibes totu su ki bies
non tindhe perdes guttia in mesu litru
in custos seros de frittu
ki non bat' musca i sa malandra
ne' crapa fora dae sa mandra
solu, lestru ke tuturreddhu
letzu e inghisiu 'e titibeddhu
curret Milianu ocros de culiluke
mai mudu ke preda 'e muru
candho biet tassa 'e binu
kei sor barberis de bia josso
ki laban sa conca a s'aiunu
pro l'ispertare a pasca ke a Biasu
semper'appitu 'e kulazos de binu
tundhet' sos puddhos de Irillai
ki apilicana a s'arbore 'e sant'Ussula
a pitticare gardhu freu e robb'anzena
Kie sike manicat sa cucuia
non trakeddhat mendula
Porcu netu no ingrassata:
A lu bies su tzilibriku ammakiau,
ca li piaket sa thita
Isseperta isseperta
semper sese inkerta
de unu crapuficu
de unu fiz'istranzu
corju 'e aranzu
corju 'e limone
priducu a muntone
Zommaria Carradommo: -
Sos puzones dae mare ke bocan su piske bonu
Bentu 'e josso prist'a fora,
m'à nau sa teracca 'e Caruleddha,
ki sor murros nigheddhos kè massaiu
in conca timendhe karki raiu
juket'a kurkuddhu unu titile
sos poddhiches sun ke titone ki non tenet focu
curzos, grussos e ungri ruios
comente c'appata iskorjau sa gatu 'e bikinau
es ke atta 'è trinzete e in duos ma secau su bonete
cari favularja si credet sempes pizinna
ki sos numenaos kummeros de Baronia
tittas d'Orune e truk'è ozastru
arkiles che trav'è kukina
cubidales de peddhe porkina
non ricamat non cositi e né caria'pane,
no ma kerfiu ca fipp'iskalabrau
e bibo abb'è rubineto
manico una nuzola cada die
e mesu ficusicca sa duminica
in dommo keret' cumandhare
e non facher' sa teracca a mimme
ki no isko manc'a pissiare
..... dassa s'imbidia e no ispargas
sas alas i sas terras de su papa
Billa sa colobra 'e bikinau
ki bibet s'abba da su kilibru
manicat sorichitos e no gardhu minzone
Billa sa pizzocona ki prenat su sedatu 'e abba
Billa sa crap'anzada mai istada est'ammorada
Billa, sa can'anzada, de Annicu Malincriniu,
ke anzelu cat'anzau s'anzone
Billa sa gatt'anzada,
dilica kei sa purissima ker morta
arrennegada ca sa pipirista 'e s'ocru
si ler falada a pare kei s'apara 'e maju
So santos bonos no si cazan sa zikiddha
ca tenet sa musca de su malecraducu
Filize colandhe i su passadissu
at'irbodiau su cadassu
de so soddhos de ziu Pedassu
Jorji! dae s'orju! faken s'orjatu!
Iscabessu o manrovescio
Favula, favella, fabula
Mimiu Massillone cacat'a su lamione
sutt'è su papidzone:
dae buca a sinu e dae culu a su bazzinu
su ki fiti gardhu minzone
Puzone lassa su tianu ka no zuket alas pro bolare
e no es tuo totu su ki biese ca ba finas rob'anzena
Predu Bulluzu!
brente 'e fundhale!
no er de gabale!
Candho Predu er bulluzau
si lu tocas' es cacau.
oi su cassadore ki ghirat' kene cassa
e appeddhat' che cateddhu
Sor betzos crauddhos i su ricoveru non poden istare si non zocana a caddhicalongu
Bobore ke cane 'e isterju
candho pranghet'a curriolu
a sos canes pone dolu
pro li lingher' su corcarju
a bobore cari favularju
Atta, attarju, attarjandhe
sos puzones bolandhe
kolan i su cuzone
sos pridese a presone
e sa poleddhas iskappasa
benin dae bhia josso
e a deus kene ossos
ke falan dae sa ruke
Stemma della Repubblica,
Corona d'Alloro e trono del Re,
Prefettura d'Ogliastra e Baronia:
faveddhaemi a Zommaria Zameddhu
c'ata imbentau a manzanu su marteddhu
pro facher a sero un'iscanneddhu
chi deo appo una punzitta 'e ferru
a sila cravare i su brinucu candho li dolete.
A Ghorropu a faker jara. Bae e morica feke.
A mare a annagher sale. A galera.
A tenner musca a dommo 'e su re.
Bibe binu k'illargat' su gurguzu
Cada pride est'ke corranka’
candho falat' dae s'artare
e a Deus dae mes'è mare
kelu bocat ki sa farrunka
Tziu Peppantoni ki at' imbentau s'isseta
bisionat' cada notte cantareddhos de binu
e carradeddhos prenos i sa carrera 'e campusantu.
Allu bies’a peppantoni su tiesinu
ki manicat sa petza a puddhinu
Predu Bizosu ke pizinnu famiu.
Bato', cola a cantare, ki ses mudu ke croca.
Ke kikela cantese, ki so' naricros ke launeddhas.
E tue ke rana a boke 'e corbu.
Badore cando biet ghiraittos
imbrataos de ghilinzone
si linghete sor murros ke mussitu
ca dae s-arkile li catzat su frittu
kei sa brente prena de ispaitos
ki sor murros ke gherdha brusiada
ki i su labadorju si moricat e si frobit su ghesparju
e si gastata in binu sos soddos de sa bridica
Caraeluna. Caraesole. Caraecuku.
Saliu, s'abiu 'e sae sulis.
Intrandhe a biddha be's' abbadorju
Ma i su trolliu e'su labadorju
Su sostre sorregge la legna dell'inverno,
S'anterile sorregge le travi sulla aperture della casa.
Benebenniu è l'ospite che arriva
Mezusperdiu è l'ospite che riparte.
Su catzu kracat su latte
a Innassiu Lanzu ke zarrete
ki si moricat su pendhulike.
Ohi su pendhulike!
S'astragu faket ghelea i fora 'e s'apiaryu
a su massayu e a su pastore
ki non falat a su Campidanu.
A ora e morrere
si nor ghelat su sambene i sar benas.
S'astragu a s'omine imbriaku
li faket sas urikras ke kokorosta
'e puddhu garibardinu.
Dassae sa janna aperta chi colet' sa janna 'e muru
apperie sos coladorjos de su chelu e de sa terra
ca colat' Donna Costanza chi su filindeu
sonandhe su piffaru a su mortu
i s'àghidu ki colat su mariane
Kojubati Kikina si nono su pazarju ke la finiti a soricarju;
piccati a Kosome Koisaliu chi a minore chè ruttu dae sa coda
e kommo manicat sa petta 'a puddhinu
e kei sor mamutones i su caminu
iscudet' de coddhos a si cazare sa musca
e ke a cada mamutone allisiat su contone.
Maria Korkarju bucca 'e kuzzerinu
papat' su lardhu kene korkarju
kene kullera bint'annos in galera
su rest'in presone e kene resone
sa resone er de su re
e kie non zuchet' konca es kenza pè'.
Korbu korbanca, fert'a un'anca
un'anka ki s' ossu, rutte'est a su fossu
i s'oru 'e sa brazza, i sa brazza 'e Irillai
si labat Trokofai, s'astore 'e Biscollai
chi bolat iskurtu, kustu no es kuddhu
est'unu canisterju benniu dae Casteddhu
kin'unu istrazza coro kene aneddhu 'e oro
su coro 'e sa mama li cazat' sa gana
Tzo tzo su porcu,
su porcu mannale pesau l'à Buddhale
kin tres puales de labadura
saporia chè fressura
fressura 'e poleddhu
tortu che'iskanneddhu
iskanneddhu malefatu
fatu male che a Pascale
chi paret' secau 'a istrale
e finiu chi s'akiolu
I su contone 'e Belloi tottus sun'a ohi
ke a Pompoi candho colat ziu Ballaloi
kin Kikina Kakoi chi moricat brasia a mesagustu
pro s'allugher su zigarru
Cuiu ses tue?
Mimiu Minninnone pedilepiu.
A denotte. E a didie?
Pipiu Pissetone letranki curzu.
De cales'sese?
De sa kumarca 'e Irillai.
E ite faches?
Iscud' a preda dae su contone.
A chie?
A Kikina Kisina.
Ell'aite?
Ca non mi cheret'coiubare.
E proite?
Ca nanchi timet sa colobra.
In istiu. E in'iberru?
La colobiat sa colostra.
Narami Kikina
aite mi keres collonare
eris mar dau su koro
e oie non mi keres'amare
Sas culumbas de irillai
falan a sa brazza
e assucan su rinale
kubau sutt'è sa frandha
Sos santos de Irillai
ridene a bukca prena
de una punta'e iscarzofa
i sa corona 'e s'ungra
Sas kulumbas de bikinau
ki su lamone 'a kuccuru
ke fullian s'arga cada die
dae s'atta 'e su muntonarju
I su pont'e Mastrefe
ube kurret sa feke
si ker ghettau Santinu
e pro nor faker'una beffe
sa post'in buka un'istikinu
ke a candho Costanzinu
i fatt'è cada coniu
ke cazabat su binu.
E tue as'imbentau sa carkina!
Sos pedes a kisina ti torrene
bih s'astore i su miliacru
sa peddhe kene costazu t'abarrete
billu chi ja er ghirau a miliacrare
sos ossos assutare ti ponzana
A ube no arribat su mere conki beccosu
crompet su teraccu maskau e barrosu
Massiddhas de muzere 'e massaiu
tatada 'e ficumurisca
ke li fala'sa matta
in palas de una matta'e rubu
sa notte 'è missa 'e puddhu
a paska sas traccas
Kartau chin korju bubulu.
sor mascaraos de fummadicu
chè boborrotu a car'è titibeddhu
Martinica conca è mazu,
est'a cara 'è casu marzu e de fermentazu
marturiu, marturellu, marturiau,
chi sos ossoso pakese s'abbocau
Ohi su frore 'è sa marmaruza
sos canes de buza si gustene
Sinnau , segno dell'innocenza
e Sinnare, prima del peccato
Innassiu Isprene li dolet su rene
maskru 'è crapa, beccu 'è berbeche, comente si cheret crepete
maskru 'è berbeche, beccu 'è crapa er mortu su papa
Maseda es Kikina i su masellu
cando bocat su dinare dae sa maskula
maria memeche fiz'è berbeche
mè, mè, curret su mere,
curret su teraccu,
ca k’è ruttu su palatu
su sole è martu ponet'marku
sue aprile inchendhet's'impuddhile
Maria Malandra e Grassia Prena 'è Grandhula
Maria Merula e Piera Pupusa
billu su chi at'imbentau su tridicu
Contos de Maureddhu Mattemurja – Mattimurru -
sonali matza kene narrer ohi
Konk'è mazolu, conca è mazu, koa 'e kumarca-capogirino
e si gustan del miduddhu
e lis piccat'a dolores de matta
e bien sa madzine 'e Deus che fror'è matricusa,
e no ispin'è tiria
un'or'ebbia durese matulandhe priducu
Donn'Elene in careta -cuffia- e Caripinta.
Muzere de Luminu Con ch'è Bonete.
Corru e boe, corru e bacca, Kikina er macca.
Sar manos cancaradas
sar manos che kikaiu e sas uricras che tilipirke
Conki beccosu, vale a dir cornuto.
a Biasu ki in brente pro tramaku
juket un'istrazu untau a ozu seu
Biasu no’ l’à fatta bella
sest’impiccau chè pir’è iberru
chi su cordon’è su nonnu prade i s'iferru
untàdà sene pike a filiferru.
(Biasu mortu cacau lubat' s'ambiddha
ke arrangada e bakallari intr'e su mare)
Ohi su Biasu chi fis tue,
fakendhe ‘è barras chè poleddhu
Cuzicau kerias chi su manteddhu
De sor mortos candho ses’ naskiu
Cà sas kent’abbas de su Cedrinu
Non laban de Biasu su bazzinu
ki dae fossu loroddhu
Currendhe cara ‘à zosso
de Mughina prenat' sor fossoso
Dae su contone 'e Merzioro
a su contone 'e Belloi
chie colat' no narat 'ohi
ca est'ora 'e manicare
sar dies si falen'a pare
si non mi cheret Friscarosa.
Sos obos a duos colores
de sa puddha grandhinada
sun prenos de binicotu
ma s'intendhete 'a Picottu
abbarrat'annu kene kriare
sa puddhichina bennia dae mare.
Ghetta brodu e petta a su pratu canniu
e dali sa kipuddha a Surbadore
ca naschiu est' chi sor dolorese
chi li duran perra 'e mese;
ghettali sa kipuddha a Surbadore
a su pratu canniu gai li passat' su rifriu
In car’è cad’uricra
M’hà creschiu’una basetta
Chi, toccada, paret’una furchetta;
Gai a sor marido li crescat’una coa
ki si la bocan’dae sa braghetta,
si pacan s’a goddhetta
e si fachen’una crobatta
Mezus’ de sae’è Peppe Coa.
Chie morit in gherra
Iscudet’su cul’à terra,
Chie morit furandhe
Finit’chè a santu Jubanne,
Chie morit i s’uspidale
Colat’malu nadale,
Chie morit’in dommo sua
Finit’ chè a Mummu'a Iskerza,
Chie morit’ì su caminu
Fit’zocandhe à bullinu,
Chie morit’ì su zilleri
Sa prenau de feche su tinteri,
Chie morit à or’è missa
Anziat’à chelu chè frizza,
Chie morit’de bezzesa
Non c’à bortulau sa mesa.
i sa loza 'e donn'Elene
creschet' su kalike 'e muru
A sa brazza chie es cacau.
Sa berbeche gramuzat i su miliacru.
Nudu chè croca kene corroso
si che rughet' a su puttu
lu sarbat su capiale
Bibet' dae sa brocca
su binu de santu Gabinu,
settiu i su Contone 'i s'atta è su caminu
Colat' Kosome che coete
chi s'ocru punt'à busa
a brincos che burricu
garrigu 'e burrumballa
Merzioro Ocros de brasia
e Sidora conch’è brasieri
a sa brazette essin dae su zilleri
e chin un'iscopa noba,
mundhan sa prata
de Zigottu ca sa braza
prenat de binicotu
Unu brusore chi su mustazu uscrau
una brusa s’à fattu a brusas
Brancudu es che aranzolu
o ganzu chi moricat su puttu
in chirch’è oro
o duos pedes a fitta è merca
mira a biere, pisti su coro,
so buddhindhe chè binu i sa cupa
Ohi sa dommo mea rutta, ohi dommo rutta
chè bezzu braghetteri kene ragas
chi a bozziku manicat’ su lardu
ser bragheri chi s’ernia a brinucos,
sa muzere lu brigata chè mere su teraccu
nechidau chè duttore cando ti da sa medichina
sor furones de Pisa si naran su chi sunu
Pinzirra non fachet’ s’anzonarju
Ma ispinnicos fachet’ de fustaniu
a chie battì' binu dae Ozastra
E pizzinnas fattas in Baronia,
e aranz’è limone dae Torpè
pro facher de recottu una conca ‘è re
Tenta sa roba anzada e sas orillettas,
sas cattas e sas casadinas
e lassami carchi papassinu
su ghirielle chi ghirat Tanielle
a Kikina pro sa pira gamusina
e karki casadina
Sun sos anzelos sos c'anzana sos anzones anzenos
Pride Zanketone si ker ghettau dae su pinnone
ca jukiat una fruskeddha
e s'a fatu unu burrutone cant'unu contone
A' murrunzu 'e brente sikin' sas iskussinas
nabat' tzi'Elene Kurzeddha issindhe dae cresia
i s'incurziadorju, iskurta kene si sinnare,
E’ su baskarame ki faket' badaloku
Manzela troddhiona e kakanzina
leza fit' pur de su pekau
sar fikas l'à fattu s'ammorau
cand'ì sa prata fughia lè' sa pisina;
rutt'è su pride dirmaiau
e kie si siat criticau 'à sa faina
c'à fattu Manzela kakanzina
ki Minzone prus' no 'à coiubau.
Sutt'è s'arbore: sa prata 'e Surbadore
Balladores de ballu tundhu
ki ballana a sa baroniesa
sos pedes de cada mesa
sun sos pittos de su mundhu
ohi ohi su ballu tundhu
kei sos pedes de sa mesa
sa cara juchet inkesa
sa muzere 'e ziu Rimundhu
ohi ohi su ballu tundhu
sos prides de custu mundhu
impoiana in cada mare
ma semper' a brent'a susu
ohi ohi su ballu perdeu
pistala e torral'a pistare
sa abbas de cada mare
sun'ispuntadas de sale
ohi ohi su ballu tundhu
a su kes gal'a ballare
sos pedes a brinketare
ponet su prim'a sicundhu
ohi ohi su ballu tundhu
kin passitos birgonzosos
ke biuda ki cantat' gosos
a unu santu imbriacolu
ohi ohi su ballu tundhu
kie no iskit' attundhare
iscracat su pede 'a terra
ke sordau dae gherra
non biet' s'or'è ghirare
ohi ohi su ballu tundhu
Sos artares de su Rosariu
sun fattos a matt'è cocone
impastau a ghilinzone
kei sa ruke 'e Jacupiu
Pistalu su ballu perdeu
pistalu e torral'a pistare
finas ki s'abba 'e su mare
non fachet su sale grussu
ocros de tuturreddhu in color’è lustinchinu
sor boccolos ti falan i su gattile
che a Cristos cand’ a s'impuddhile
essiti chi su corittu lukesinu
à tirau a leva
Manna ja ses’è ancuda
E deo ja sos’isankau
E dep’andar’assanchedda
Deus che dae cabaddhu
siche falat' dae sa ruche manna
sor fizos de sa teracca hana mortu su porcu
Mimiu dae sa gana à mossiu s'ammorada
sa zente mala ucchidet s'omine a s'iscuru
Ammaniati ca manzanu messamus su labore
Sida è fronda, assidare, sfrondare
Est’à lu biere! s’anzone agurtiu
Agguppau chè caule
Su nasu juchet chè tutturu ‘è ghio
‘è sa cara che pizu ‘è chivarju
chi sos ocros collios dae su traghinu
Un’isconza jocos chi non yumpata su ribu
Zenia su muccadore
si lu ghinchet' kene grabu
coro meu, sa massaia ‘è dommo
Sese ’à brente a su laccu
e appeddhas chè cane chi sa gatu
e chi sos corros chè mugrone fattos’à berrina
Iscaddhau dae su focu
Uscra porcos e coche castanza
Cott’à sole e affummau
Bambu e issoncu e suttile chè radica
Turpu a un’ocru e una perr’è
cara sicca chè furticu
Bae l’à nau, e iscracatiche ì’ sa bassa
Murros de iscarzoffa alloddhiada
Tridicu murisku a Tadeu,
figumuriska a Paddheu,
minca a murisca perdeu
porcu crastau porcu furau
De barras ja e lestru
A ti prenare su buzzale
Su brodu chi bibes a puales
Che' poleddhu maskru
Chi ghirat garrigu ‘è linna
conca è luminu cantadore è casinu
intro una matta è rosa, coro meu no es cosa
chè sonazu ‘è bitelleddha
Tres manadas una perra.
Tres perras unu manucru(covone).
Kimbe mannucros una manica
(manna, fascio, bracciata).
Nobe manicasa un muntone
A sa murjia s'arrangada
Latte, cracu e sale.:
de sambene su puale prenese.
Nanchi chichinas chè maghiarju,
a boche’è crofarju tich’interrene
Maliche fachete malunes
a los prenare 'e suppa
Bae 'a bellu chi sa faina
Ca finas sa furca 'e Mughina
su boia la fatt’à lenu
chi sa uricras' a mughida chè bentu
a mughida chè musca si frobit' su muku
Su famiu manicat
sa cordeddh'è anzone finas a s'iskuru.
E nazeliu a sa muzere 'e Predu Kucumene
ki su latte 'e titta galu commo li passat' cad'uffrore.
Monomania:
pro sor benes de donn'Elene
s'ukidet sa zente 'e gabbale
Manzela Malaghirare pranghiat
i sor mortos pro un'ampulla 'e binu
Sar massaias de Irillai
koken ki s'ozu ghermanu
s'arb'e s'obu ki su ruiu
de sa puddhikina 'e Garteddhi
ki fakiat' su kuku in Durgali
a pustis ki aiat criau
Pro donn'Elene Cacavele si jocana
a istokadas sor mariane de Irillai
Tziu Pitanu semper'est'apitu de su ki li dana
ca so' lizos de campusantu ponen titilias de fritu
Predu Pilurzi, bragheri ke foddhe prenu,
e' limbi kekinu e pali ghettau, pedi tortu
e gaddhighinosu, surdu, mandrone
e malefaveddhau e candho est'airau,
ke a cada zikkiddhosu, li falat sa babula
ke berre irdentau ki pissiat sa janna
'e kresia ke zudeu nekidau e issambenau
No er minghinu Mimiu ca
est'issiu da un'istampu 'e sa mama
ma mischinu su babu ca fit' a un'anca
ke a ziu ziu Predanghelu Lamanza
e a ziu Zizitu Farranca
Nara, o Bantoni barras de uricrone,
aite non sese abarrau cravau in presone
pro non ti biere falau a pare i su contone
chè puzone isettandhe unu cantu 'e cocone?
Su focu koket' sa petta
dae kulu abba netta
facata chie non a dolu
sa petta fachet' su brodu
si la kokese i su focu
sa kruda est'a s'animale
su sambene su mariane
lu suzata chè miduddhu
obu non criat su puddhu
ca sa tintu sa kokorosta
Nicolosa l'ha fatt'a posta
a imprinzare a carrasecare
Sos obos de sa puddha
cokelos chi sa kipuddha
sor benes torren'a nuddha
si no mi torr'a cojubare
sa puddhichina bennia dae mare
prenat sos obos de binicotu
ma s'intendhete a Picottu
abbarrat'annu kene kriare
sa puddhichina bennia dae mare
ghetta petta e brodu
a su pratu canniu
e dali sa kipuddha a Sarbadore
ca naschiu est' a dolorese
chi li torran a fine 'e mese
ghettal'a Surbadore sa kipuddha
e pro li passare su rifriu
ghettalia a su pratu canniu
bobore sor maccarrones
dassalos i s'isterju
sinono cust'iberru
ti ziran chi su furcone
bobore sor marracones
torralos a su focu
sa gana non cheret zocu
né pittos de sos contones
bobore che coglione
surba su ker buddhiu
non facas che a Pipiu
ki sa brusiau sos carrones
bobore sor dolores
imbolicalos a istrazzos
secatike sor mustazzos
e tinghelos a colores
I su contone 'e Belloi
chie colat' no narat 'ohi
candh' est'ora 'e manicare
sar dies si falen'a pare
si non mi cheret Friscarosa
I su contone 'e Belloi tottus sun'a ohi
ke a Pompoi candho colat ziu Ballaloi
kin Kikina Kakoi chi moricat brasia a mesagustu
pro s'allugher su zigarru
Cuiu ses tue?
Mimiu Minninnone pedilepiu.
A didie. E a denotte?
Pipiu Pissetone letranki curzu.
De cales'sese?
De sa kumarca 'e Irillai.
E ite faches?
Iscud' a preda dae su contone.
A chie?
A Kikina Kisina.
Ell'aite?
Ca non mi cheret'coiubare.
E proite?
Ca nanchi timet sa colobra.
In istiu. E in'iberru?
La colobiat sa colostra.
Narami Kikina
aite mi keres collonare
eris mar dau su koro
e oie non mi keres'amare
Sas culumbas de irillai
falan a sa brazza
e assucan su rinale
kubau sutt'è sa frandha
Sos santos de Irillai
ridene a bukca prena
de una punta'e iscarzofa
i sa corona 'e s'ungra
Sas kulumbas de bikinau
ki su lamone 'a kuccuru
ke fullian s'arga cada die
dae s'atta 'e su muntonarju
OHIAI E IRILLAI
All. Zanchetone, ris. Zinzicorru e Zuanpredu-juanpiedros-giovanpi
Con schema : 2,3,3,2
Zigottu Zuanchinu
Zozore Zizerone Zizitu
Zuefa Zinzinu Zaculitu
Zancarru Zamedhu
LILLINU NUZOLA LUBRE‘
BOELLE MERZIORO
MIMIU MINZONE BASOLU DIRRY
Con schema : 4,2,3,1
Masedu e Canzellu all., Bachis e Bainzu riserve.
Innassiu di Lukula, arbitro
Bae kei sa runkine ki pitticat, dormit e si fughit
ke caddhu ki non baiulat groppera
dassa cantare sa kikela
ki paret nostra signora ki sar dentes d'oro
Ferraghine a su cabaddhu
a sar janas marmaruza,
s'erbapudia a Diskissiu ca non zirat su foddhe
Galana fit'issa s'isposa
e grabbosu Gaetanu su maridu
Su dimoniu ki sos ocros de lustinkinu
ke fundhale 'e feke
ki sa cara ruia ke frama 'e furr'inkesu
ki lan postu su kulu i sa kradica
ca sempere er fracandhe ke cane alloddhiau?
Lillina Ghiilinzone bucca 'e kilibru
sorre 'e Mimmina Kivarju bucca 'e sedatu
ma Lukia Ladiana est'a car'è kokatza.
corbu pesau corbu bolau
dae sa kresia 'e montejaca a jacupiu
Su porcu crastau
kies ki ti là dau
su ki ke la furau
s'astore 'e santu Sidore ki si tata' de farfaruza
faket' so obos prenor de paza marina
isperta isperta, sa coa 'e sa tilikerta
mama tua est'inkerta de ti cojubare
kin unu pilor d'oro ki so ocros de mussitu
A donna Costanza sike l'à piccada Mummua
murros de krapufiku es kene imbilicu
post 'e bonete 'e suberju e sa piluka
a burdones ke graddharas de crapa
Santu Biasu Bulluzau
chi dae su gurguzu cazat' s'ispica murina
e su Billellere dae sa tuppa 'e rubu
a cabaddhu furau l'impedit' sa purpha:
karchida, karchida a cada corfu de s'istrale...
Omine bonu? Tronu! Dzente 'e duas karas!
Su mere de sar bakkas de Ozieri
e de su mare 'e Terranoba!
Su karramerda kene alas de puddha!
Pane 'e casu e binu a rasu
turrone e carapinna
Mustazu conki beccosu e cori moddhe
bestiu ser de belludu pro cantare imbriacu:
Carradeddhos de binu, moios prenos de mele,
tianos de arrangada a prenare sartiza
lardu ranchiu a su rettore e irrocos a su mere
Camisa manzada à binu e su collette furriau,
su carzone tappulau, su binu est’achedau
e in colore er de peccau,
bibelu che medichina ca sanat ‘a s’iscusiu
sa malandra è s’ischina cantu sa penicillina
Su bullinu i su traghinu currete à
su mare chèi sor benes de torrare
Cand’èst’or’è messare
sa farche a su massaiu
a su dialu sa coa alluta
su maladiu a s’uspidale
A or’è incunzare
belludu a su massaiu
e una puddha a sos astores
Finas su corbu criat
e pittulat’ giarminos
cantandhe chei sa rana
cand’èst’or’è messare
casticau fache faina
e morica sa karkina
chi s'arau boca'sas krocas
Bae 'a bellu chi sa faina
Ca finas sa furca faken a’ lenu
ma tue fake malunes e prenalo der suppa
Dae sa prima die c'at'arbeschiu,
iselleraos bind'ata in cada prata,
chi sor murros intintos'a fummadicu,
a didie cantan'assandira
e a sero ke bortulan dae sa kadira
cantandhe mutos a tenore.
Ghirali su romasinu a ziu Kikinu Kukineri
e su lustinkinu a su pizinnu 'e su caminu
e unu lizu a tzia Kiskeddha sa muzere
a su fizu una kotikina e una tuppa 'e ghiddostre
e a Kikina unu kaliche'e muru,
unu calabrike pissialettu e una camba 'e pruniskeddha
latoricu a su maskru ca l'uffrat sa minninna
matricusa a nostra signora
e una junta 'e melaidone chi l'iscossiminzata
un carreddhu 'e ferula a sant'Antoni
mudreku a sa purissima
a Zesugristu una ruke 'e ozastru
a sos topos unu moiu 'e mele,
unu carrazolu 'e binu,
duos obos chin chipuddha,
una fitta 'e cas'arrostiu e una femina fakiola,
zeniosa e, si s'akatat', finas passenziosa
Pepp'antoni nas'è kikaiu, at'imbentau s'orolozu
ca no aiata ite fakere e s'ora fi' colandhe irfainau
prima 'e imbentare s'ispizone 'e linna
tandho ha fattu una baione e prenada l'à de filindeu
pro Pepparosa cul'è cipria, nostra sennora de su brasieri allutu,
fiza de tziu Mincre 'e Poleddhu, ki ata imbentau
sa prenda c'alluminzata ke luminu
Una diskeddha de latte 'e bitella a Kiskeddha
cà dispazau s'ammorau, Innassiu dilicu ke lizu,
naskiu a poddhike in culu; su dissipulu
'e dommo ki no est'andhau a iscola
Ghira sa ficu 'e lampadas
ca la manicat Kikina
s'ebba galana 'e sa Codina
ki finas kene coa
a su cabaddheri pesat su corcarju
sor zistros - Bataco'! Bakoti'! Tabaco'! Cassetò! Tuarjè! Martinicò! Urzullè, Orfanè, Cumpanzò, Mustazò, Raspazò, Pitanè, Kirkissò, Surbadò, Turronèè, Bagassò, Mastronè, Pirizò, Zancanè, Pinzirrò, Bellumè, Uricrò, Berrinà, Pissetò, Massarì, Pinzirrè, Furketò, Barcellò, Zulianè, Marianè, Calicò, Tzitzerò, Pettonè, Kirikè, Arzanè, Galibà, Pitanè, Isossà, Marzanè, Istukì, Mandronà, Minestrè
angamò, kilissò, kifanè -un anguli a su bicciokku - tres arrialis assa garcida (cagliari)rmangamò, kilissò - unu soddu a sa bingada - un arriali a su bicciokku (iglesias)